رویداد برجستهسازی طرح حساس به آب (مشهد شهر دوستدار آب ۱۴۰۱)
در گام ابتدایی طرح مشهد؛ شهر حساس به آب و به منظور اعلام آغاز فاز اجرایی و برجستهسازی طرح، اقدام به برگزاری نشستی تحت عنوان «مشهد؛ شهر دوستدار آب ۱۴۰۱» شد. این رویداد در تاریخ ۱۱ اسفند ماه ۱۴۰۱ و با همکاری شهرداری مشهد و دانشگاه فردوسی مشهد در محل کارخانه نوآوری مشهد برگزار شد، تلاش شد تا ضمن باز تعریف نشان دوستدار آب (که سال ۱۳۹۹ از سوی کمیسیون ملی یونسکو به شهر مشهد اعطا شد)، طرح شهر حساس به آب را به عنوان تقویتکننده پیوست فرهنگی آن، معرفی نماییم.
رویداد مشهد؛ شهر دوستدار آب ۱۴۰۱ با تمرکز بر بُعد فرهنگی ـ آموزشی، به تبیین طرح شهر حساس به آب پرداخته و لذا با تعریف شعار «مسئولین دوستدار آب ؛ شهروندان حساس به آب»، جایگاه جامعه شهری در مدیریت مصرف آب را پررنگ نمود. بر این اساس، مجموعهای از دستگاههای اجرایی استان، نخبگان صنعت و دانشگاه، مجموعههای دانشبنیان، فعالان حوزه آب و همچنین اصحاب رسانه به تعداد قریب به ۵۰۰ نفر از ۲۴ سازمان و نهاد در این رویداد حضور پیدا نمودند.
شاخصهای شهر دوستدار آب (۱)
شاخصهای شهر دوستدار آب (۲)
برنامههای رویداد
سخنرانیها
بخش اول رویداد، با ارائه سخنرانی مسئولین استانی و کشوری، به چالشهای حوزه آب در شهر مشهد در محورهای به شرح جدول زیرپرداخته شد.
آقای دکتر یزدان رضایی
مدیرکل دفتر برنامهریزی راهبردی و تلفیقی وزارت نیرو
محور سخنرانی
- تبیین محورهای برنامههای وزارت نیرو در بخش تأمین پایدار آب شهری و روستایی
- ابراز رضایت از ابتکار در فرهنگسازی و انتقال مفاهیم آب به مردم و طلب مشارکت از شهروندان
خانم دکتر هدی زارع
معاون دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو
محور سخنرانی
- تبیین هدف سازمان یونسکو از تعریف نشان شهر دوستدار آب و توجه به محور آموزش و حقوق شهروندی مرتبط با آب
آقای محسن داوری
فرماندار مشهد
محور سخنرانی
- اشکالات قانونی در بازدارندگی برداشتهای غیر مجاز
- ضرورت استفاده از پساب
آقای دکتر مهدی ضرغامی
استاد دانشگاه تبریز
محور سخنرانی
- ارائه تجربیات علمی در حوزه مدیریت منابع آب و جلب مشارکت اجتماعی در راستای مصرف بهینه آب
آقای مهندس علیرضا طاهری
مدیرعامل شرکت آب منطقهای خراسان رضوی
محور سخنرانی
- کاهش ذخایر تأمین آب مشهد
- لزوم حفاظت آبخوان و کنترل برداشت
- لزوم تمرکز بر استفاده از پساب و بازچرخانی آب
آقای مهندس حسین اسماعیلیان
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد
محور سخنرانی
- تبیین ویژگیهای شهر مشهد در شبکههای آبرسانی شهری و فضای سبز، تصفیهخانههای محلی و سپتاژ
- ضرورت تأمین آب فضای سبز از پساب
- ضرورت اجرای اقدامات مؤثر در حوزه مدیریت تقاضا و مصرف
آقای مهندس علی نجفی
معاون خدمات شهری و محیط زیست شهرداری مشهد
محور سخنرانی
- تبیین اهمیت برگزاری رویداد از منظور توجه دادنِ مردم و مسئولین به حفظ منابع آبی
آقای مهندس ناصر صداقت
مدیر پروژه شهر دوستدار آب
محور سخنرانی
- تبیین نشان شهر دوستدار آب برای مشهد و اقدامات آتی در راستای تقویت آن
نمایشگاه ظرفیتهای دانشبنیان
همانگونه که پیشتر بیان شد، طرح شهر حساس به آب با هدف آگاهیرسانی و جلب مشارکت اجتماعی مردم در امر مدیریت مصرف آب به شرکت آب و فاضلاب مشهد ابلاغ شده و با توجه به اینکه جذب خبرگان و نخبگان در اجرای این طرح، از جمله مصادیق جلب مشارکتهای عمومی است، و همچنین با توجه به رویکرد وزارت نیرو در استفاده از ظرفیتهای دانشبنیان در پیشبرد طرحها، این طرح از طریق بازوی اجرای شرکتهای دانشبنیان و صنایع خلاق به اجرا در خواهد آمد و بر این اساس، ضمن بررسی کلیه واحدهای مرتبط با موضوع در استان خراسان رضوی، زمینه جذب همکاری آنها در دستور کار قرار گرفته است. در اولین گام و در حاشیه رویداد مشهد؛ شهر دوستدار آب ۱۴۰۱، برخی ظرفیتهای شناساییشده با حضور در فضای نمایشگاهی، به ارائه توانمندیهای خود در عرصه فعالیتهای اجتماعی پرداختند.
رونمایی از پویش آب و نقش من
طرح مشهد؛ شهر حساس به آب به عنوان تقویتکننده پیوست اجتماعی طرح دوستدار آب از طریق تعریف و اجرای برنامههای اجتماعی و فرهنگی با ابزارهای آموزشی و ترویجی، به دنبال ارتقای سواد آبی شهروندان و در نهایت تغییر نگرش و حساسنمودن ایشان نسبت به مسئله آب است. با توجه به اینکه یکی از ابزارهای تحقق این امر در فضای کنونی جامعه، تعریف پویشهای اجتماعی و درگیر نمودن مردم در آن است، شرکت آب و فاضلاب مشهد اقدام به راهاندازی پویشی تحت عنوان #آب_و_نقش_من نموده که در این رویداد از آن رونمایی گردید و مسئولین حاضر با درج یادداشت بر روی نماد این پویش، بر اجرای هدفمند این پویش تأکید نمودند.
تقدیر از فعالان حوزه آب
تقدیر از فعالان حوزه آب و محیط زیست، از جمله برنامههای رویداد مشهد؛ شهر دوستدار آب بود که با تقدیر از سه نفر از فعالان این حوزه برگزار شد.
- آقای دکتر کامران داوری، استاد دانشگاه فردوسی مشهد؛ به پاس فعالیتهای علمی مؤثر در حوزه آب
- آقای حاج علی ابراهیمی؛ به پاس فعالیت خیریه در تأمین آب آشامیدنی به ویژه روستاها
- خانم مهندس تقیزاده؛ به پاس فعالیت در حوزه محیط زیست
نشستهای تخصصی
در جریان برگزاری رویداد، و بر اساس اولویتهای موضوعی شهر مشهد در بخش آب، دو نشست تخصصی با موضوعات «بازار آب و مدیریت تقاضا» و « الزامات مبحث شانزدهم مقررات ملی ساختمان» با حضور متولیان امر در سازمانهای مختلف به شرح جدول زیر به عنوان اعضای پنل و علاقمندان به موضوع برگزار شد. در هر یک از نشستها، ضمن طرح مسائل، مشکلات و چالشهای مرتبط با موضوع از سوی اعضا، دیدگاههای حاضرین نیز دریافت و تبادل نظرات صورت پذیرفته و در نهایت، جمعبندی نشست از سوی دبیر تنظیم گردید.
۱- نشست بازار آب و مدیریت تقاضا
اعضای پنل
- آقای مهندس سیفی (دبیر) – شرکت آب منطقهای خراسان رضوی ، معاون طرح و توسعه
- آقای دکتر تابش – عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
- آقای دکتر ضرغامی – عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز و ریيس هيئت مديره اتاق گفتمان آب آذربايجان
- آقای مهندس عباس زاده – استانداری خراسان رضوی، مدیرکل دفتر هماهنگی امور سرمایهگذاری
- آقای دکتر تفضلی – شرکت آب و فاضلاب مشهد، معاون برنامهریزی و توسعه سرمایهگذاری
- آقای دکتر سلامی – شهرداری مشهد، قائم مقام معاونت خدمات شهری و محیط زیست
- آقای مهندس عبدالله زاده – شهرداری مشهد، رئیس اداره توسعه ناحیهای معاونت اقتصادی
در تصمیمات مربوط به کاهش مصرف، کاهش تولید پساب و همچنین تاثیرات اندرکنشهای لازم در نظر گرفته شود.
در مبحث مربوط به انتقال آب، همه جوانب در نظر گرفته شود.
برای توزیع آب با قیمت کم (ارزان) بین مصرفکنندگان، به تضییع حق توسط مصرفکنندگان توجه شده و ساز و کار مناسب اتخاذ گردد.
نگاه به آب و مدیریت آن از حالت خدماترسانی به علمی تبدیل شده و ارزش آب برای مردم فرهنگسازی شود.
به ضرورت تشکیل بورس آب به منظور حفظ آن اشاره شد.
پیشنهاد مدیریت واحد آب (در کشور که تولیدکننده وزارت نیرو و مصرفکننده جهاد کشاورزی است) اعضای پنل آن را تضاد منافع میدانند.
مبحث عرضه و تقاضا آب در مناطق مختلف متناسب سازی شده و همچنین نرخ آن در خدمات و مصارف مختلف مورد توجه قرار گیرد.
یکی از عوامل مهم شکست بازار آب، دولتی بودن آن بوده و میبایست تحت کنترل افراد کارآمد غیردولتی باشد.
به منظور مدیریت اضافه برداشت، پیشنهاد میشود عارضه برداشت بیش از حد از منابع آب به قیمت واقعی در نظر گرفته شود.
بازار آب با حضور نمایندگان استانداری، شهرداری، اداره کل حفاظت محیطزیست خراسان رضوی، شرکت آب منطقهای خراسان رضوی، شرکت آب و فاضلاب و سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی راهاندازی شود.
در حال حاضر اسناد مربوط به موضوع حکمرانی برای تمام کشور به طور یکسان تهیه و تنظیم میشود که پیشنهاد میگردد این اسناد متناسب با شرایط خاص هر منطقه ارائه گردد.
به طور ویژه به دیپلماسی آب با کشور افغانستان و سایر کشورهای همسایه به منظور مبادله آب و سایر کالاها توجه شود.
موضوع جداسازی آب خاکستری و آب شرب در ساختمانها و استفاده از سطوح آبگیر باران مورد توجه قرار گرفته و در صدور پروانههای ساختمان شرایط بازچرخانی آب لحاظ گردد.
جمعبندی نشست
